maandag 23 maart 2009
'Ik was deze job zeker nog niet zat'
Door PETER VAN DUYL
ALKMAAR - Dinsdag beginnen in Polen de WK wielrennen op de baan. Bondscoach Peter Pieters is er voor het laatst bij. Hij vertrekt, met flinke tegenzin.
Bondscoach Peter Pieters in Manchester, tijdens de WK van 2008. FOTO ANP/OLAF KRAAK
Peter Pieters trekt zijn schouders nog maar eens op. Ja hoor, hij ziet zo her en der best renners die hij een goede toekomst op de baan toedicht.
Maar sinds de bondscoach te horen heeft gekregen dat hij bij de KNWU moet vertrekken, steekt hij daar geen energie meer in. ,,Ik zeg niks meer. Straks werk ik in het buitenland en is zo'n jongen opeens een concurrent. Het zal allemaal wel.''
Het mag duidelijk zijn dat Pieters momenteel niet de meest gemotiveerde bondscoach uit de geschiedenis van het wielrennen is. Natuurlijk, voor de ploeg die hij vanaf morgen op zijn laatste WK baan in het Poolse Pruszkow begeleidt, doet hij zijn uiterste best. Maar alles wat daarbuiten valt, boeit hem gewoon even niet meer. ,,Vanaf 1 april ben ik definitief weg. Dan hoeven ze me ook niets meer te vragen,'' zegt Pieters.
Begin november ging hij langs in Papendal, op het hoofdkwartier van de wielerbond. Pieters was in de veronderstelling dat hij daar de planning voor het seizoen zou doornemen. Na het onderhoud was hij echter opeens een coach zonder baan. ,,Het was een gesprek van twee minuten. Waarom die beslissing werd genomen, daar konden ze geen antwoord op geven. Ik had het geweldig gedaan, maar de houdbaarheidsdatum was verlopen.''
De link met de Olympische Spelen van Peking is snel gelegd. Van de nationale baanploeg werd veel verwacht, maar alleen Marianne Vos pakte een gouden medaille. ,,Dat viel tegen, daar hoeven we niet omheen te draaien,'' beseft Pieters. ,,Maar als je iemand daarom wegstuurt, kun je iedereen wel ontslaan.''
Ook het tijdstip waarop Pieters het onheilsbericht te horen kreeg, zit hem dwars. ,,Ik had net de hele planning en begroting voor 2009 gemaakt. Je laat dat iemand toch niet eerst doen om hem vervolgens weg te sturen? Het tijdstip was gewoon heel slecht. Zeg zoiets ver voor het seizoen, dan heb je de tijd om iets anders te zoeken. Ik was deze baan zeker nog niet zat.''
Dat hij nog altijd bondscoach is, komt slechts door een verzoek van zijn baanselectie. Pieters' contract liep af op 31 december 2008, maar hij werd door renners, rensters en vervolgens ook de KNWU gevraagd om in elk geval aan te blijven tot en met de wereldkampioenschappen. ,,De ploeg wil ik nog wél graag helpen.''
Het is en blijft echter een zuur afscheid voor de man die tien jaar geleden in zijn eentje begon te trekken aan het dode paard dat baanwielrennen heette. Pieters moest bouwen aan een huis, waarvan zelfs de fundering nog moest worden gelegd. ,,Er was niks. Geen geld, geen materiaal en geen renners. We hadden in Nederland niet eens meer een eigen wielerbaan. Om te trainen moesten we naar Duitsland.''
Pieters begon met het massaal uitnodigen van talentvolle renners. Aanvankelijk verliep het groeiproces stroef. In 2000 kwam er een eerste opleving met de olympische titel voor Leontien van Moorsel. Met de doorbraak van Theo Bos stond het wielrennen op de baan opeens volop in de schijnwerpers.
,,We reden in 2004 de WK in Melbourne,'' herinnert Pieters zich. ,,Daar was niet één Nederlandse journalist, zelfs het ANP niet. Een jaar later waren de WK in Los Angeles. Toen belde de NOS om door te nemen welke onderdelen ze moesten inkopen. Zijn we het programma doorgelopen en kwamen we tot de slotsom dat we op élk onderdeel kans maakten.''
Het was niet in de laatste plaats de verdienste van Peter Pieters. ,,Dat zal ik nooit beweren, ik loop nooit zo met de borst vooruit. We zijn ooit begonnen vanuit de gedachte: het kan toch niet zo zijn dat Nederland op de baan niks meer voorstelt? We hebben een plan gemaakt, NOC*NSF is erachter gaan staan. En als coach heb ik altijd bepaalde doelen gesteld. Ik heb ooit gezegd: ik zou wel eens het landenklassement om de wereldbeker willen winnen. Dat je in de breedte de sterkste bent. Dat lukt dan een keer en nóg een keer. Alles wordt gewoon.
,,Als we tien jaar geleden bij een wedstrijd binnenkwamen, zag je de jongens kijken. Zó, die doet mee en die ook. Dat is allemaal veranderd. Vroeger werden we op de WK ergens in een hokje gestopt. Nu krijgen we een goede cabine, zie je anderen naar ons kijken. Dat is helemaal omgedraaid.''
Die progressie werd gestimuleerd door een aantal unieke talenten. Eerst Van Moorsel en later Bos tilden het Nederlandse baanwielrennen bijna persoonlijk naar een hoger plan. Nu die twee toppers niet meer op de baan rijden, ontbeert de nationale ploeg een blikvanger. Het heeft er veel van weg dat de piek alweer achter ons ligt.
Daar is Pieters het helemaal niet mee eens. ,,Er staat echt wel iets. Er is een groep renners die internationaal nog jaren mee kan doen. En daarachter komt een generatie aan – van jongens én meisjes – die straks zal gaan scoren. Die komt over drie of vier jaar door.
,,Een echte vaandeldrager is er momenteel niet, maar dat is ook niet te plannen. Het komt wel weer, ik vind het niet eens zo'n probleem.
,,Kijk, Theo Bos was als junior al een persoonlijkheid. Maar tussen 2004 en 2008 ging er wel heel veel aandacht naar hem uit en hing de rest er vaak maar een beetje bij.
,,Dan was er een persconferentie met de hele ploeg en werden er alleen maar vragen aan hem gesteld. Waarom zitten die andere jongens er dan? Vorig jaar op de WK in Manchester viel Theo tegen. Dan wordt gezegd: de WK vielen tegen. Maar we haalden daar negen medailles. Negen!''
Vijf dagen nog is hij bondscoach. Dan ruimt hij zijn bureau leeg en zit het er definitief op. Hoe zijn toekomst eruit ziet, durft Pieters zelf ook niet te voorspellen. Al wil hij graag actief blijven in de sport.
,,Ik was renner en ben daarna eigenlijk meteen coach geworden. Ik heb wat contacten in het buitenland, maar heel concreet is het nog niet,'' zegt hij. ,,Ik zou misschien eerst wel een tijdje een adviserende rol willen hebben om dan richting de Spelen wat actiever te worden. Want ik denk wel dat ik uiteindelijk weer in een rol als coach terecht zal komen.''